iskonto faturasi nedir

İskonto Faturası Nedir, Nasıl Kesilir?

Editör Muhasebe

Bir ürün veya hizmetin maddi değeri üzerinden yapılan indirime iskonto adı verilmektedir. İskonto diğer adı ile indirim anlamına gelmektedir. İtalyanca “sconto” kelimesinden dilimize gelen iskonto faturası, özellikle banka ve muhasebe alanında sıklıkla kullanılmaktadır. Yapılan indirime iskonto adı verilirken, bu kapsamda verilen krediye ise iskonto kredisi denilmektedir. Düzenlenen fatura ise iskonto faturası olarak düzenlenmektedir. Ticari hayatta en çok kullanılan satış iskontolarıdır. Peşin olarak alınan veya karşılıklı olarak anlaşılan şartlarda gerçekleşen alışverişlerde uygulanan mal bedeli üzerindeki indirim, satış süreçlerinin hızlanmasını sağlamaktadır.

İlgili kavram bankacılık sektöründe de yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Kredi veya borçlar üzerinde yapılan indirim, henüz ödeme günü gelmemiş olan borçların, ödeme tarihi gelene kadar uygulanacak olan faiz tutarının ödenmeden düşürülen kısmına denmektedir. İskonto, rakamsal olarak değil yüzdesel olarak belirtilmektedir.

Faturalardaki İskonto Nedir?

Fatura olarak kesilen iskonto tutarı, herhangi bir mal ya da hizmetin maddi değeri üzerinden gerçekleştirilen indirim tutarını yansıtan fatura türüdür. Birçok işletme, fiyatlandırma konusunda kimi zaman değişiklik yapabilmektedir. Böyle bir değişiklik yapılması durumunda ise iskonto hesaplama işlemlerine gerek duyulmaktadır. Bir ürün veya hizmette indirim yapılmak istendiğinde dikkat edilmesi gereken birçok husus bulunmaktadır. Bu hususlar büyük bir dikkatle uygulanmalı ve mutlaka gerekli hesaplamalar yapılarak iskonto faturası düzenlenmelidir.

İskonto, iki ana türde olabilmektedir. Bu türler şu şekildedir:

  • Nakit İskonto: Alacaklı taraf, borçlunun ödeme gününden önce borcunu ödemesi durumunda uygulanacak olan indirimdir. Yapılan bu işlem, borçlunun borcunu erkenden ödemesine teşvik etmektedir.
  • Senet İskontosu: Alacaklı taraf, vadesi gelmemiş olan bir senedin vadesi gelmeden önce nakit olarak ödenmesi durumunda yapılan indirimdir.

İskonto Nerelerde Kullanılır?

Para sirkülasyonunun olduğu her alanda indirim uygulanabilmektedir. Günlük yapılan bireysel harcamaların yanı sıra sigortacılık, bankacılık ve her türlü finansal işlemlerde iskonto faturası keserken kullanılabilmektedir. Bu gibi birbirinden farklı sektörde uygulanan işlem, müşterilerin alışveriş yapmaya yönelmesini sağlarken aynı zamanda daha geniş müşteri ağına ulaşmayı da kolaylaştırmaktadır.

İskonto Faturasını Kim Keser?

Satıcı tarafından düzenlenen iskonto faturası, alıcı tarafa gönderilmektedir. Söz konusu bu alıcı, faturayı teslim aldıktan sonra muhasebesine işlemektedir. Alıcı, kendisine iletilen fatura üzerindeki miktar ve oranın doğruluğunu kontrol ettikten sonra uygun hesaba işlemesini yapmaktadır. Bu doğrultuda “iskonto hangi hesaba işlenir?” sorusu da sıklıkla yöneltilmektedir. Satıcı tarafından düzenlenen fatura, 611-Satış iskontoları hesabına işlenmektedir. Son olarak ise fatura üzerindeki ödenmesi gereken tutar satıcıya yapılarak fatura arşivde saklanmaktadır.

İskonto Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Ticaret hayatında herhangi bir mal veya hizmete ilişkin uygulanan iskonto, çeşitli yöntemler ile hesaplanabilmektedir. Günümüzde en yaygın 100 iskontolu fatura hesaplaması yapılmaktadır. Söz konusu indirim oranı 100 sayısından çıkarılır ve elde edilen sonuç indirimsiz fiyat ile çarpılır. Daha sonra bulunan sayı 100’e bölünerek basit iskonto hesaplama işlemi yapılabilmektedir. Bunun haricinde ticarette iskontosu belirli bir faturayı oluşturmak için yapılan hesaplamalar aşağıdaki gibidir:

  • İç İskonto Hesaplama: Bir senedin peşin değeri üzerinden uygulanan indirim miktarlarını belirlemede kullanılmaktadır. Bu hesaplama türünde bileşik ve basit faiz yöntemleri olmak üzere iki farklı çeşitte hesaplama yapılabilmektedir.
  • Dış İskonto Hesaplama: Bir senede, kredi değerleri üzerinden uygulanan indirimlerin hesaplanmasında kullanılmaktadır. Bu hesaplama türünde yalnızca basit faiz yöntemi uygulanmaktadır. Senet vadesinin 1 yılın üzerinde olması ve söz konusu hesaplamalar kredi değeri üzerinden yapıldığı için çok yüksek oranlarda indirimler meydana gelebilmektedir. Bu sebeple de dış hesaplamada bileşik faiz yöntemi uygulanmamaktadır.
  • Yüzde İskonto Hesaplama: İskontolu fatura örneği arasında en çok kullanılan yöntemlerden biridir. Uygulanan indirim yüzdesine göre hesaplamalar yapılmaktadır.
  • Ters İskonto Hesaplama: Çok nadir tercih edilen bu hesaplama yönteminde, indirimli tutardan yola çıkarak indirim miktarı hesaplanmaktadır.

Hesaplama yapılırken herhangi bir yanlış yapılması, satıcı firma için hem maddi hem de zaman kaybına yol açabilmektedir. Bu gibi durumların önüne geçmek isteyen çok sayıda işletmenin tercihi DİA Yazılım’ın her sektöre uygun olacak şekilde tasarladığı online muhasebe uygulamaları olmaktadır. İskonto faturası başta olmak üzere hemen her faturanın ve belgenin hata payı olmadan düzenlenmesi ve uzun yıllar sorunsuz bir şekilde muhafaza edilmesini başarılı bir şekilde sağlamaktadır.

İskonto Faturası Nasıl Kesilir? 

İskonto, en genel ifade ile müşterilerin belirli bir şartı karşılamaları durumunda satış fiyatı üzerinden yapılan indirimi ifade etmektedir. Bu uygulama, işletmelerin satış hacmini yükseltirken müşterilerin alışveriş yapma isteğini de arttırmaktadır. Bu nedenle de işletmeler tarafından belirli ürün veya hizmete sıklıkla indirim uygulanabilmektedir. İskonto faturası keserken, satıcıların dikkatli ve gerekli bilgileri eksiksiz bir şekilde doldurması önerilmektedir. Alıcıya ait ad-soyad, unvan ve iletişim bilgileri girildikten sonra; satış fiyatı, iskonto oranı ve ödenmesi gereken net tutar da faturada olmalıdır. Bu bilgiler eksiksiz bir şekilde hazırlandıktan sonra alıcısına gönderilmelidir.

İskonto Faturası Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Fatura düzenleme işlemi yapılırken türü fark etmeksizin satıcıların dikkat etmesi gereken çok sayıda husus bulunmaktadır. İlk olarak uygulanacak olan indirim oranının, işletmenin kâr marjına zarar vermeyecek düzeyde olmasına dikkat edilmelidir. Bunun için ise öncelikle tüm maliyetler göz önünde bulundurulmalı ve kâr marjı belirlendikten sonra belirli bir oranda indirim uygulaması yapılmalıdır. Uygulanacak olan fiyat farkı potansiyeli, kanunlara uygun olmalıdır.

Faturaya yansıtılan indirim oranı, doğru ve net bir şekilde muhasebeye kaydedilmelidir. Muhasebeleştirilmeyen iskonto faturası, işletmelerin ceza almalarına neden olabilmektedir. Uygulanacak olan indirim miktarının şartları açık ve net olmalı iken aynı zamanda belirli bir süresinin olmasına da dikkat edilmelidir. Uzun süreli ve net bilgiler içermeyen kampanyalar, müşteriler tarafından markanın olumsuz değerlendirilmesine yol açabilmektedir.

İskonto KDV Matrahına Dahil Edilir Mi? 

Düzenlenmiş olan bir faturadaki iskontonun KDV matrahına dahil edilip edilmeyeceği en çok sorulan sorulardan biridir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken birtakım şartlar söz konusudur. 30654 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 25. Maddesi bazı durumların KDV matrahına dahil edilip edilmeyeceğini açıklamaktadır. Aynı kanunun 25A maddesine göre; bir malın teslim veya hizmet işlemlerine ait fatura veya benzeri vesikalarda belirtilen ticari yükümlülüklere uygun olan indirim miktarları KDV matrahından muaf tutulmaktadır.

KDV hesaplaması yapılmaması için iki şartın aynı anda taşınıyor olması gerekmektedir. Bu şartlardan ilki, söz konusu işlemin mal veya hizmetin teslim edildiği anda uygulanıyor olmasıdır. Bir diğer şart ise, uygulanan oranın ticari teamüllere uygun olmasıdır.

İskonto ve sıfır bedelli faturası gibi önemli belgelerin düzenlenmesi artık elektronik ortamda çok daha kolay bir şekilde gerçekleşmektedir. Bu süreçte DİA Yazılım, kolay arayüzü ve güvenli alt yapısı ile kullanıcılarına birbirinden farklı elektronik çözüm sunmaya devam etmektedir. “E-Arşiv iskonto faturası nasıl kesilir?” sorusuna karşılık olarak DİA Yazılım’da oldukça kolay bir şekilde yanıtını bulmak da mümkündür. Birkaç tuşla e-defter, e-fatura ve e-irsaliye gibi elektronik belgelerin düzenlenmesini sağlayan DİA Yazılım’ın e-dönüşüm çözümleri, işletmelere hem zaman hem de maddi tasarruf yapabilmenin yolunu açmaktadır. Deneyimli destek personelinin sunduğu 7/24 canlı destek hizmeti ile kullanıcılar diledikleri her an yaşadıkları herhangi bir soruna çözüm bulabilme imkanına da sahip olabilmektedir.

Önceki yazımıza https://www.dia.com.tr/teknoloji/rfid-teknolojisi-nedir/ linkinden ulaşabilirsiniz.