Ödenmiş Sermaye Nedir?

Anonim ya da limited şirketlerin kuruluşu esnasında var olan ortakların hangi oranda ve ne kadar sermaye koyacakları son derece önemlidir. Ödenmiş sermaye ise bu noktada ortaklar arasında yapılan sözleşmeye göre, bir ortağın ödemesi gereken sermayenin nakit olarak ödendiği kısmıdır. Söz konusu bu varlıklar, şirketlerdeki öz kaynak kısmını oluşturmaktadır. Şirketlerdeki tüm yatırım ve mal varlıkları göz önünde bulundurularak hesaplanan bahse konu sermayeler, şirketlerin hisse senedi satışları üzerinde doğrudan etkide bulunmaktadır. Sermaye çeşitleri arasında önemli bir konuma sahip olan ödenmiş sermaye, şirketlerin gelecek planlarını belirlemede, 3 aylık bilanço hesaplarının izlenmesi ve kar oranlarını hesaplamada da oldukça etkilidir.

Ödenmiş sermaye gibi kavramlar incelenirken ortaya çıkan bu kapsamda oldukça önemli bir konuma sahip olan örtülü sermaye de muhakkak dikkate alınmalıdır. Örtülü sermaye, söz konusu bir şirkette yasal olarak sermaye kapsamında bulunmayan fakat reelde şirket faaliyetlerinde etkili olan fonlar için kullanılan bir kavramdır. Örtülü sermaye ve çıkarılmış sermaye gibi diğer tüm sermaye çeşitleri tüm ayrıntıları ile öğrenilmeli ve şirket muhasebecileri tarafından titizlikle işlenmelidir.

Ödenmiş Sermaye Ne Kadar Olmalı?

Ödenmiş olan sermaye tutarının ne kadar olması gerektiği, şirket ortakları tarafından oldukça merak edilen bir konudur. Söz konusu sermaye çeşidi, şirketlerin borsada etkili bir şekilde işlem görebilmesi için önemlidir. Bu doğrultuda şirketlerin asgari ödenmiş sermaye tutarı 5 milyon olması önerilmektedir. Bu noktada akıllara gelen bir diğer konu ise hiç şüphesiz ki ödenmemiş sermaye tutarı olmaktadır. Ödenmemiş sermaye, şirket ortaklarının ödemesi gereken sermaye tutarından ödenmiş olan sermayenin çıkarılması ile bulunmaktadır.

“Ödenmemiş sermaye bilançoda nerede yer alır?” sorusunun cevabı olarak ise 501 Ödenmemiş Sermaye (-) hesabında yer aldığı verilebilir. “Ödenmemiş sermaye pasif mi?” sorusu sıklıkla yöneltilmektedir. Ödenmemiş sermaye, aktif nitelikli fakat pasif düzenleyici özelliğine sahip bir hesaptır. 502 hesap ise ödenmiş olan sermaye tutarında yapılan düzeltmelerin sonucunda elde edilen olumlu değişikliklerin izlendiği hesap türüdür.

Ödenmiş Sermaye Formülü Nedir?

Ödenmiş olan sermayenin hesabını yapmak, anonim ve limited şirketlerin karlarını öngörebilmeleri açısından zorunludur. Bedelli sermaye arttırımına giderek kar oranında artış sağlanabilmektedir. Bu nedenle de hesabın doğru bir şekilde yapabilmek son derece önemlidir. Ödenmiş olan sermaye formülü şu şekildedir:

Ödenmiş Sermaye = Hisse Senedi x Hisse Nominal Değeri

Yukarıdaki formül ile anonim veya limited şirket sahipleri sermayelerini kolay bir şekilde hesaplayabilmektedir. Bu hesaplamanın mecburi olduğu unutulmamalıdır. Hesaplama yapılırken, söz konusu esas sermayenin 5 katı dikkate alınmalıdır. Bir şirketin hisse senedi satışının veya takasının ardından, belirlenen tutarın üzerinde değer görmesi veya nominal değerinin artması ile elde edilen katkılar ise ek ödenmiş olan sermaye miktarını oluşturmaktadır.

Ödenmiş Sermaye Nasıl Hesaplanır?

Ödenmiş bir sermayenin hesaplaması yapılırken dikkat edilmesi gereken birtakım hususlar bulunmaktadır. Toplam şirket sermayesi, bu noktada dikkat edilmesi gereken en önemli husustur. Ayrıca şirketin sahip olduğu diğer ek yatırımlar da bu hesaplamaya muhakkak dahil edilmelidir. Bu sermaye hisse senedi sayısı ile de doğrudan bağlantılı olduğu için, hesaplama yapmadan önce şirketin sahip olduğu hisse senedi sayısının net bir şekilde bilinmesi gerekmektedir.

Ödenmiş sermaye ve bu gibi daha birçok işlemin bir şirket için ne kadar önemli olduğu tartışmaya kapalı bir gerçektir. Bu gibi işlemlerin zorunlu olmasının yanı sıra doğru bir şekilde yapılabilmesi de son derece önemlidir. Eski zamanlarda bu tarz işlemler manuel olarak yapılsa da günümüzde artık bu konuda büyük değişiklikler meydana gelmektedir. DİA Yazılım da bu konuda kullanıcılarına devrim niteliğinde özelliklere sahip bir genel muhasebe hizmeti sunmaktadır. Başarılı ve deneyimli yazılımcılar tarafından geliştirilen bu genel muhasebe yazılımı, düzenli bir şirket hesabı tutmanın en kolay yollarından biridir. Ödenmiş olan sermayenin yanı sıra genel muhasebe kapsamında yer alan tüm işlemlerin güvenilir ve kolay bir şekilde yapılabilmesine olanak tanımaktadır.

Ödenmiş Sermaye Örneği

Ödenmiş olan sermaye çeşidi, şirket ortakları arasında hazırlanan ve imzalanan şirket sözleşmesinde yer almalıdır. Söz konusu olan bu sermaye tutarı, 500 sermaye hesabı grubunda yer almaktadır. ödenmiş En genel ifadesi ile ödenmiş sermaye örnek açıklaması şu şekildedir;

Bir A şirketi olduğunu varsayalım. Bu A şirketinin toplam hisse senedi adet tutarı ise 20 milyon TL olsun. A şirketinin hisse nominal değerinin ise 1000 olduğu varsayılsın. A şirketine ait ödenmiş bir sermaye tutarı hesaplaması için Hisse Senedi x Hisse Nominal Değeri formülü kullanılacaktır. Bu formüle göre söz konusu sermaye, 20.000.000 (Hisse Senedi) x 1000 (Nominal Değer) = 20.000.000.000 sonucuna ulaşılabilmektedir.

Yapılan hesaplama ile şirketin piyasa değerinin hesaplanması mümkün değildir. Şirketlerin bahse konu ayrıntıyı mutlaka göz önünde bulundurması gerekmektedir. Bu hesaplama, şirketin o anki güncel durumda piyasaya çıkardığı hisse senedi fiyatına göre yapılmaktadır.

Ödenmiş Sermaye Nereden Bakılır?

Bir şirketin en önemli finansal belgeleri arasında ödenmiş olan sermayeleri yer almaktadır. Şirketlerin gelecek dönemlerde alması gereken aksiyonları, tahmini kar oranlarını ve bu gibi önemli verileri elde etmesi açısından oldukça önemlidir. Söz konusu nedenlerden dolayı da “ödenmiş sermayeye nereden bakılır?” sorusu sıklıkla yöneltilmektedir. Ticari sicil kayıtlarına, şirketin ana sözleşmesine ve finansal raporlarına bakarak bu bilgisine ulaşmak mümkündür. Bu doğrultuda yöneltilen bir diğer soru ise “öz sermaye çekilebilir mi?” olmaktadır. Ortakların, şirket kuruluşunda verdikleri payları veya öz sermayelerinin çekilmesi mümkün değildir.

Ödenmiş Sermaye ve Özkaynak Arasındaki Farklar

Ödenmiş olan sermaye ile özkaynak farkı birbirine karıştırılabilen iki kavramdır. Ödenmiş sermaye, şirket ortaklarının payına düşen sermayenin nakit olarak ödediği tutardır. Özkaynak ise söz konusu şirketin varlıkları ile borçları arasındaki tutarı ifade etmektedir. Bu kavramlar pratikte birbirinden oldukça farklıdır ve muhasebesel işlemlerde muhakkak göz önünde bulundurulmalıdır.

Ön muhasebe ve genel muhasebe işlem ve kapsam bakımından son derece dikkat gerektiren alanlardır. Bu sebeple de herhangi bir hata, şirketler için büyük kayıplara ve karışıklıklara yol açabilmektedir. DİA Yazılım tarafından başarıyla geliştirilen CRM programları ve ek olarak ön muhasebe programı, şirketlerin güvenli ve sorunsuz bir şekilde tüm ön muhasebe işlemlerini gerçekleştirebilmelerine olanak tanımaktadır. Düzenli olarak geliştirilen DİA Yazılım online ön muhasebe programı, tüm ön muhasebe mevzuatlarına uyumlu olarak çalışmaktadır. Kişiler diledikleri her yerden muhasebe verilerine ulaşabilmekte ve tüm işlemlerini kısa sürede gerçekleştirebilmektedir.

Önceki yazımıza https://www.dia.com.tr/blog/depo-duzeni-verimliligini-artiracak-10-ipucu/ linkinden ulaşabilirsiniz.