Borç Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
Borç, bir kişinin, kurumun ya da devletin belirli bir ürün, hizmet veya finansal kaynağı kullanabilmek için ödemenin ileri bir tarihte yapılmasını taahhüt ettiği bir yükümlülük olarak tanımlanır. Günlük hayatımızda sıkça karşılaştığımız borç, bireyler için kredi kartı harcamalarından kişisel kredilere kadar uzanan bir kavram iken, şirketler ve devletler için daha karmaşık finansal yapıların bir parçası olabilir. Borç, bireylerin olduğu kadar ekonomilerin de işleyişinde kritik bir rol oynar. Bu nedenle farklı türleri ve özellikleri ile detaylı ele alınması gereken bir konudur.
Borç Nedir?
Kişiler, şirketler veya kurumlar, satın aldıkları ürün ya da hizmetlerin karşılığı olarak verecek öderler. Vereceğin belirli ya da belirsiz süreli olarak ertelenmesi veya bir süre sonra geri ödemek kaydıyla ürün/para alınmasına borç denir. İki durumda da ödemeyi yapacak taraf borçlu, ödemeyi alacak olan kurum veya kişi de alacaklı olarak tanımlanır.
Kanunlar önünde alacak verecek ilişkisi oluşabilmesi için iki tarafın da imza attığı yazılı bir belge olmalıdır. Yazılı belgenin olmadığı durumlarda sözlü birlik durumundan bahsedilebilir. Sözlü olarak gerçekleştirilen anlaşmaların hukuk önünde bir değeri olmadığı için, çoğu zaman anlaşmazlıklar doğurabilmektedir. Kimi zaman verilen sözlerin unutulması, kimi zaman tarafların çıkarlarının değişmesi, kimi zaman da şartların farklılaşması sebebiyle sözlü anlaşmalar üzücü sonuçlar doğurur. Bu yüzden alacak verecek ilişkisi kuracak tarafların her zaman yazılı anlaşmalar yapmaları tavsiye edilir. Çünkü yazılı anlaşmalar hukuki olarak delil niteliği taşırlar.
Borç Çeşitleri
Genel olarak borç çeşitleri üç ana grupta incelenebilir: bireysel, kurumsal ve kamu. Bu sınıflandırma, tarafların finansal sorumluluklarını ve ilişkilerini daha net bir şekilde anlamamıza olanak tanır.
1. Bireysel Borç
Hukuk önünde bir kişinin kurumlardan veya bankalardan aldıkları borçlar bireysel olarak sınıflandırılır. Bununla birlikte yazılı olarak belgelenmiş olması kaydıyla, bir başka kişiden alınan ürün veya para da bu kategoride tanımlanır.
2. Kurumsal Borç
Kurumsal borç, bir işletmenin başka bir kurumdan, finans kuruluşundan ya da bireylerden aldığı para veya hizmet karşılığında üstlendiği finansal yükümlülükler olarak tanımlanır. Şirketler, operasyonlarını büyütmek, sermaye artırımı yapmak ya da geçici nakit akışı sorunlarını çözmek için sıklıkla bu tür yöntemlere başvururlar. Söz konusu ilişki; kredi, ticari borçlar veya tahvil ihraçları gibi çeşitli şekillerde olabilir ve çoğunlukla belirli bir geri ödeme planı ile yapılandırılır.
Kurumsal olan ödemelerin doğru yönetimi, finansal tabloların düzenli takibini ve gelir-gider dengesinin korunmasını gerektirir. Günümüzde, online muhasebe programları, bu süreçlerin daha hızlı ve hatasız bir şekilde yönetilmesini sağlar. Söz konusu ERP programları, borç ve alacak kayıtlarını kolayca tutarak şirketlerin finansal durumlarını anlık olarak analiz etmelerine olanak tanır.
3. Kamusal Borç
Devletin ülke yönetimi için yaptığı işlemler genel olarak kamusal borç olarak adlandırılır. Eğer devlet, kaynak olarak ülke içerisindeki bir finans kuruluşunu veya kurumu seçmişse iç borç, ülke dışından alınıyorsa dış borç olarak sınıflandırılır. Bunun yanı sıra, bireylerin, kurumların veya devletin aldıkları parayı geri ödeme taahhüdü dışında, ödemeyi belirli ya da belirsiz bir süre ertelemeleri de borçluluk durumunu oluşturur. Söz konusu kavram, yalnızca alınan kaynağın aynı şekilde geri verilmesini değil, ödeme taahhüdünün de zaman içinde yerine getirilmesini kapsar.
Kurumsal alacak ve vereceklerin yönetimi, finansal süreçlerin düzenli takibini gerektirir. Bu noktada DİA Yazılım, işletmelere detaylı cari modül özelliği ile yaşlandırma ve mutabakat gibi işlemleri kolaylıkla gerçekleştirme imkanı sunar. Döviz, şube veya masraf merkezi bazında analiz yaparak şirketlerin finansal karar süreçlerini destekler. Çözümlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.
